ارزیابی مقاومت ارقام و لاین‌های کنجد به بیماری پوسیدگی زغالی درشرایط گلخانه

بیماری پوسیدگی زغالی یکی‌ از مهم‌ترین بیماری‌های قارچی‌ خاکزاد کنجد در ایران و جهان است. به­منظور ارزیابی مقاومت ارقام و لاین‌های کنجد به بیماری پوسیدگی زغالی، بافت‌های گیاهی کنجد آلوده به پوسیدگی زغالی از مناطق مختلف کنجدکاری کشور جمع‌آوری و قارچ عامل جداسازی گردید. پس از خالص سازی با روش نوک ریسه، در نهایت 10 جدایه با استفاده از معیارهای ریخت‌شناسی با نام Macrophomina phaseolina شناسایی شدند. آزمون بیماری‌زایی جدایه‌های به‌دست­آمده از مناطق مختلف روی بذور جوانه‌زده رقم حساس داراب 1 انجام شد و نتایج نشان‌دهنده تنوع در میزان شدت بیماری‌زایی جدایه‌ها بود. آزمون ارزیابی مقاومت ارقام روی 26 ژنوتیپ گیاه کنجد با استفاده جدایه بیماری‌زای کرج با روش استاندارد ساقه بریده در شرایط گلخانه‌ای در دمای 30-25 درجه سلسیوس انجام گرفت. طول نکروز توسعه یافته بر روی ساقه پس از پنج روز اندازه­گیری شد. مقایسه میانگین طول نکروز ژنوتیپ های مختلف نشان داد که به‌ترتیب ژنوتیپ‌های AT6، دشتستان 2، داراب 1، AT1 و AT7 به‌ترتیب کمترین طول نکروز را داشته و به‌عنوان ژنوتیپ‌های مقاوم شناخته شدند. رقم یلووایت با توسعه بیشترین طول نکروز به‌عنوان حساس‌ترین ژنوتیپ شناخته شد. سایر ژنوتیپ‌های مورد مطالعه طول‌های متفاوتی از نکروز در پاسخ به قارچ عامل بیماری نشان دادند.